Roek Nijhof over het belang van Performance training (Deel 1)

Wanneer je Chat GPT vraagt: ‘Wat is de juiste omschrijving van Performance Training?’, dan krijg je het volgende antwoord:

De juiste omschrijving van performance training is een gestructureerde aanpak gericht op het verbeteren van de fysieke, mentale en technische capaciteiten van een individu om beter te presteren in een specifieke activiteit, sport of beroep. Het doel is om prestaties te optimaliseren door middel van doelgerichte oefeningen, trainingstechnieken en strategieën die zijn afgestemd op de unieke eisen van de taak of sport.

Performance training kan verschillende vormen aannemen, afhankelijk van de focus:

  • Fysieke performance training: Gericht op het verbeteren van kracht, snelheid, uithoudingsvermogen, flexibiliteit en coördinatie.
  • Mentale performance training: Focus op het verbeteren van concentratie, stressbeheer, mentale veerkracht en besluitvaardigheid.
  • Specifieke vaardigheidstraining: Het ontwikkelen of verbeteren van specifieke technische vaardigheden die nodig zijn voor een bepaalde taak of sport.

Kortom, performance training helpt individuen om het maximale uit hun potentieel te halen binnen een bepaalde context.

Zo kunnen wij als voetbaltrainers onze spelers op alle drie de bovenstaande manieren performance training geven.

Aangezien ik gediagnosticeerd ben met ADHD, vind ik mezelf niet de aangewezen persoon om met anderen aan de slag te gaan om de concentratie te verbeteren. Daarnaast, die specifieke opleiding behelsde veel leeswerk dus heb ik me maar gespecialiseerd in de andere twee opties…

Elke twee weken zal ik een stukje uitwerken over Fysieke performance training. Deze week gaat het over de achtergrond, de komende perioden zullen er onderwerpen aan bod komen per groeigroep en per aspect, zoals de warming up, looptraining, kracht, coördinatie, mobiliteit, lenigheid, snelheid, pliometrie, Change of Direction (COD), motoriek, uithoudingsvermogen en ‘agility’.

Fysieke performance training is in de voetballerij relatief nieuw. In Amerika loopt men daarin extreem voor op Nederland. Met name in de NFL (American Football) weten ze inmiddels deze manier van trainen heel erg goed te waarderen. American Football is natuurlijk ook een sport van extremen. Snelheid, (explosieve) kracht, wendbaarheid, gewicht, mobiliteit en lenigheid zijn daarin essentieel en ‘when talent meets talent, talent is no longer enough’.

Hoewel in bijvoorbeeld Spanje en Engeland dit aspect van trainen inmiddels goed wordt opgepakt, is Nederland hierin nog vrij conservatief zelfs bij een club als AFC Ajax.

De spelers zijn dus óók hierin weer erg afhankelijk van het innovatieve vermogen van de trainers. Om de kansgelijkheid hoog te houden ligt hierin wellicht een belangrijke rol voor de technische commissie om dit centraal te regelen, zoals bijvoorbeeld al bij Roda’23 gedaan wordt?

Leeftijdsgroep of groeigroep?

Fysieke performance training is te allen tijden afhankelijk van de fysieke belastbaarheid van spelers. Deze belastbaarheid is uiteraard erg moeilijk te bepalen en daarom wordt er veel gebaseerd op de leeftijdsgroep waarin de speler zich bevindt.

Maar dan wordt er eigenlijk geen rekening gehouden met de biologische leeftijd van de spelers; en meisjes puberen over het algemeen vroeger dan jongens en zijn dus vroeger in de groeispurt.

Daarom wordt er in plaats van leeftijdsgroep vaak gewerkt met de groeigroep. Nadeel: de leeftijdsgroep is makkelijk te bepalen en de groeigroep zéker niet.

Hieronder eerst de groeigroepen en de daarbij behorende trainingsdoelstelling:

  • Groeigroep 0 (ongeveer 8 tot 11 jaar oud)
    • Volledige belastbaarheid van het lichaamsgewicht.
  • Groeigroep 1 (ongeveer 11-14 jaar oud)
    • De groeispurt begint waardoor de lenigheid afneemt en dus moet de focus liggen op het leniger maken van de spelers.
  • Groeigroep 2 (ongeveer 14-16 jaar oud)
    • Hierin vindt de hardste groei plaats waardoor verlies van coördinatie gebruikelijk is en het zaak is dit tijdens de trainingen terug te brengen.
  • Groeigroep 3 (ongeveer 16-18 jaar oud)
    • Groei neemt af en dus mag er redelijk met lichamelijke kracht getraind worden (body weight).
  • Groeigroep 4 (ongeveer 18+ jaar oud)
    • Uit de groei, dus mag er volledige belasting plaatsvinden.

Hoe bepaal je nou in welke groep de speler zich bevindt? Dat is, omdat we niet beschikken over de meetgegevens, een kwestie van observatie in combinatie met leeftijd en logisch redeneren (gezond verstand).

Waar ligt de prioriteit van een training?

Omdat er bij AMVJ twee keer in de week getraind wordt en er dus maar beperkte tijd beschikbaar is om de spelers voetballend te laten ontwikkelen, moet er dan wel kostbare tijd besteed worden aan performance training?

Ik vind van wel. Juist óm de spelers voetballend te laten ontwikkelen.

Voetballen bestaat uit draaien, vallen, rennen, springen, glijden, duiken, schoppen, keren en ga zo maar door. Allemaal bewegingen die afhankelijk zijn van de motorische vaardigheid: musculaire en neuromusculaire (coördinatie, stabiliteit, proprioceptie, balans en pertubatie) ontwikkeling. Wanneer deze vaardigheden heel specifiek worden getraind, zal dit een versneld effect hebben op de voetballende ontwikkeling van het individu.

Als elke training begonnen wordt met minimaal 5-10 minuten specifieke fysieke performance training, zal dit gedurende een seizoen een geweldig effect hebben. Met name voor de zogenaamde laatbloeiers, die gebruikelijk op latere leeftijd (vlak na groeigroep 2) pas tot volledige ontwikkeling (kunnen) komen.

Laatbloeiers die vaak juist al op vroegere leeftijd in de ‘lagere’ teams terecht komen, hierdoor minder gemotiveerd raken en daardoor eerder afhaken.